Članak
sep 23
Nazad

NAČELO NEZAVISNOSTI I PREVARA U POSLOVIMA DOKUMENTARNOG AKREDITIVA I SAMOSTALNE BANKARSKE GARANCIJE

Marija Spasić

10.55836/PiP_23310A
SAŽETAK /

U radu se analizira načelo nezavisnosti i uticaj prevare na obavezu isplate akreditivne, odnosno garantne svote u poslovima dokumentarnog akreditiva i samostalne bankarske garancije. Načelo nezavisnosti podrazumeva da učesnici u pravnim odnosima zasnivaju svoja prava i obaveze samo na činjenicama iz odnosa u kojima se nalaze. Najvažniji izuzetak od načela nezavisnosti je prevarno isticanje zahteva za naplatu. U radu su, najpre, razmotrena pravila MTK i UNCITRAL-a. Potrebno je krenuti od pravila ovih organizacija jer su one donele najvažnije autonomne izvore prava za ove poslove. Zatim se analiziraju pravila američkog i nemačkog prava sa ciljem utvrđivanja neophodnog stepena prevare u ovim pravnim sistemima, budući da u srpskom pravu ovo pitanje nije detaljno regulisano. Stoga je neophodno razmotriti i uporedna rešenja. U poslednjem delu razmatra se prevara sa stanovišta srpskog prava. U srpskom pravu najznačajniji mehanizam za zaštitu od prevare jeste izricanje sudske privremene mere zabrane isplate akreditivne, odnosno garantne svote.

ČLANAK JE RASPOLOŽIV NA /
Ćirilici  
REFERENCE /
  1. Alavi Hamed, Exceptions to the Principle od Independence in Documentary Letters of Credit, Thesis for the Degree of Doctor of Philosophy, Faculty of Law, Universitat Autonoma de Barcelona, Barcelona, 2018.
  2. Aladwan Zaid, „Legal basis for the fraud exception in letters of credit under English Law“, Journal of Financial Crime, Vol. 30, Nr. 2/2023.
  3. Bertrams Roeland, Bank Guarantees in International Trade, The Hague, 2004.
  4. Blau Werner, Jedzig Joachim, „Bank Guarantees to Pay upon First Written Demand in German Courts“, The International Lawyer, Vol. 23, Nr. 3/1989.
  5. Vasiljević Mirko, Trgovinsko pravo, 16. izdanje, Beograd, 2018. (Vasiljević Mirko, Trgovinsko pravo, 16. izdanje, Beograd, 2018)
  6. Von Caemmerer Ernst, „Bankgarantien im Auβenhandeln“, Festschrift für Otto Riesse aus Anlass seines siebzigsten Geburtstages (Hrsg. Bernhard Aubin, Ernst von Caemmerer), Heidelberg, 1964.
  7. Vukadinović Radovan D., „Doktrina stroge saobraznosti kod dokumentarnog akreditiva i meke klauzule“, Pravo i privreda, br. 4–6/2014. (Vukadinović Radovan D., „Doktrina stroge saobraznosti kod dokumentarnog akreditiva i meke klauzule“, Pravo i privreda, br. 4–6/2014)
  8. Vukadinović Radovan, „Dokumentarni akreditiv prema novoj reviziji Jednoobraznih pravila i običaja iz 1993. godine“, Pravo i privreda, br. 9–12/1993. (Vukadinović Radovan, „Dokumentarni akreditiv prema novoj reviziji Jednoobraznih pravila i običaja iz 1993. godine“, Pravo i privreda, br. 9–12/1993)
  9. Vukmir Branko, „Razlozi za obustavu isplate bankarskih garancija na prvi poziv“, Zbornik Pravnog fakulteta u Zagrebu, posebno izdanje, 2006.
  10. Gao Xiang, Buckley Ross P., „A Comparative Analysis of the Standard of Fraud Required under the Fraud Rule in Letter of Credit Law“, Duke Journal of Comparative & International Law, Vol. 13, Nr. 2/2003.
  11. Gao Xiang, The Fraud Rule in the Law of Letters of Credit: A Comparative Study, The Hague, 2002.
  12. Gao Xiang, „The Fraud Rule under the UN Convention on Independent Guarantees and Standby Letters of Credit: A Significant Contribution from an International Perspective“, George Mason Journal of International Commercial Law, Vol. 1, Nr. 1/2010.
  13. Giger Hans, „Problems of Bank Guarantee Abuse in Swiss Law“, Arizona Journal of International and Comparative Law, Vol. 38, Nr. 1/1987.
  14. Goode Roy, „Abstract Payment Undertakings and the Rules of the International Chamber of Commerce“, Saint Louis University Law Journal, Vol. 39, Nr. 3, 1995.
  15. Davidson Alan, „Fraud and the UN Convention on Independent Guarantee and Standby Letters of Credit“, George Mason Journal of International Commercial Law, Vol. 1, Nr. 1/2010.
  16. Jovanović Nebojša, Radović Vuk, Radović Mirjana, Trgovinsko pravo, Beograd, 2021. (Jovanović Nebojša, Radović Vuk, Radović Mirjana, Trgovinsko pravo, Beograd, 2021)
  17. Kelly-Louw Michelle, „Beneficiary Fraud and Demand Guarantees“, Potchefstroom Electronic Law Journal, Vol. 25, Nr. 1/2022.
  18. Kelly-Louw Michelle, „International Measures to Prohibit Fraudulent Calls on Demand Guarantees and Standby Letters of Credit“, George Mason Journal of International Commercial Law, Vol. 1, Nr. 1/2010.
  19. Kelly-Louw Michelle, „The Doctrine of Strict Compliance in the Context of Demand Guarantees“, Comparative and International Law Journal of Southern Africa, Vol. 49, Nr. 1/2016.
  20. Nielsen Jens, Nielsen Nicolai, „The German Bank Guarantee: Lesson to Be Drawn from China“, George Mason Journal of International Commercial Law, Vol. 5, Nr. 2/2014.
  21. Pavićević Božidar, Bankarska garancija u teoriji i praksi, Beograd, 1990. (Pavićević Božidar, Bankarska garancija u teoriji i praksi, Beograd, 1990)
  22. Perović Slobodan, Obligaciono pravo, Beograd, 1980. (Perović Slobodan, Obligaciono pravo, Beograd, 1980)
  23. Perović Slobodan, Stojanović Dragoljub (red.), Komentar Zakona o obligacionim odnosima, druga knjiga, Beograd, 1990. (Perović Slobodan, Stojanović Dragoljub (red.), Komentar Zakona o obligacionim odnosima, druga knjiga, Beograd, 1990)
  24. Poretti Paula, Šimunović Lidija, Kovač Elizabeta, „Dopustivost privremenih mjera kod bankarskih garancija na prvi poziv u hrvatskom pravu i sudskoj praksi“, Zbornik Pravnog fakulteta Sveučilišta u Rijeci, br. 3/2022.
  25. Todorović Ivan, „Odbijanje plaćanja po garanciji na prvi poziv“, Pravo i privreda, br. 4–6/2018. (Todorović Ivan, „Odbijanje plaćanja po garanciji na prvi poziv“, Pravo i privreda, 4–6/2018)
  26. Flint Richard E., „Fraud, letters of credit, and the uniform Commercial code: it is time to untether the independence principle“, Baylor Law Review, Vol. 71, Nr. 2/2019.